Kwas alfa-liponowy: Przeciwutleniacz o znaczących korzyściach zdrowotnych
Kwas alfa-liponowy (ALA) to naturalna substancja, która zyskuje coraz większą uwagę ze względu na swoje silne właściwości przeciwutleniające i potencjalne korzyści zdrowotne. Właściwości te czynią go ważnym składnikiem wielu suplementów diety.
Czym jest kwas alfa-liponowy?
ALA, w tym jego bardziej stabilna forma Na-RALA, jest silnym przeciwutleniaczem, który odgrywa kluczową rolę w metabolizmie energetycznym. ALA jest rozpuszczalny zarówno w wodzie, jak i w tłuszczach, co pozwala mu działać w różnych częściach ciała. Kwas ten jest niezbędny do metabolizmu węglowodanów i tłuszczów oraz do produkcji energii w mitochondriach. Po raz pierwszy został odkryty w 1937 roku jako czynnik wzrostu bakterii, ale jego znaczenie jako koenzymu w metabolizmie stało się znane dopiero w latach 50. XX wieku. W latach 80-tych zaczęto go stosować w leczeniu neuropatii cukrzycowej i od tego czasu intensywnie badano jego właściwości przeciwutleniające i terapeutyczne. Na-RALA, stabilna forma kwasu R-alfa-liponowego, została opracowana w celu poprawy biodostępności i stabilności, co poprawiło jej zastosowanie w suplementach diety.
Korzyści zdrowotne kwasu alfa-liponowego
- Wsparcie dla zdrowia serca: ALA może pomóc obniżyć poziom cholesterolu LDL i poprawić poziom cholesterolu HDL, co pomaga chronić naczynia krwionośne przed miażdżycą i chorobami serca.1
- Kontrola poziomu cukru we krwi: ALA poprawia wrażliwość na insulinę i wspomaga kontrolę poziomu cukru we krwi, co jest pomocne dla osób z cukrzycą typu 2 lub stanem przedcukrzycowym.
- Ochrona układu nerwowego: ALA chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniem i zapewnia ochronę mózgu ze względu na jego zdolność do przekraczania bariery krew-mózg, co może być przydatne w leczeniu chorób neurologicznych.
- Wspieranie zdrowia skóry: ALA chroni skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UV i pomaga zwalczać oznaki starzenia, takie jak drobne zmarszczki i utrata elastyczności.
- Detoksykacja i ochrona wątroby: ALA wspiera procesy detoksykacji w wątrobie i chroni ją przed uszkodzeniami.
Mechanizm działania
ALA działa na kilku poziomach:
- Metabolizm energetyczny: Jest kluczem do cyklu Krebsa, który jest niezbędny do produkcji ATP (adenozynotrójfosforanu).
- Antioxidant Activity: Neutralizuje wolne rodniki i zmniejsza stres oksydacyjny.
- Regeneration of Antioxidants: Pomaga przywrócić inne przeciwutleniacze w organizmie.
- Wspieranie funkcji komórek: Wpływa na szlaki sygnałowe komórek, co może poprawić ich funkcjonowanie i przetrwanie.
Źródła kwasu alfa-liponowego
ALA występuje naturalnie w niektórych produktach spożywczych, takich jakczerwone mięso, flaki, brokuły, szpinak i pomidory. Ponieważ ilość ALA w żywności jest ograniczona, suplementy diety mogą być dobrym wyborem dla tych, którzy chcą w pełni wykorzystać jego zalety.
Zalety Na-RALA w porównaniu z ALA
- Wyższa biodostępność: Na-RALA jest lepiej wchłaniana przez organizm, co oznacza, że mniejsza ilość osiąga takie same efekty jak większa dawka standardowego ALA.
- Stabilność: Na-RALA jest bardziej stabilny w temperaturze pokojowej i mniej podatny na degradację pod wpływem światła i ciepła, zapewniając dłuższy okres trwałości suplementów.
- Mocna formuła: Ze względu na lepszą stabilność i biodostępność, Na-RALA jest często preferowana w suplementach zaprojektowanych dla maksymalnych korzyści zdrowotnych przy niższej dawce składnika aktywnego.
Połączenie ALA i Na-RALA z innymi suplementami
Połączenie ALA i Na-RALA z innymi antyoksydantami, takimi jak koenzym Q10 lub witamina C, może zwiększyć ich skuteczność i zapewnić silniejszą ochronę przed wolnymi rodnikami. Jest on również często łączony z witaminami z grupy B w celu wspierania metabolizmu energetycznego i zdrowia układu nerwowego.
W połączeniu z acetylo-L-karnityną, ALA wydaje się być skuteczny we wspieraniu funkcji mitochondriów, co może prowadzić do poprawy poziomu energii. Ta synergistyczna kombinacja może zapewniać działanie neuroprotekcyjne poprzez różne biomechanizmy, w tym przeciwutleniające, przeciwzapalne i regulujące energię.2
Kwas alfa-liponowy obiecuje również pozytywne efekty w połączeniu z kwasami tłuszczowymi omega-3. W badaniu zbadano wpływ ALA, kwasów omega-3 i ich kombinacji na biomarkery stresu oksydacyjnego i zdolności poznawcze u pacjentów z chorobą Alzheimera. Połączenie ALA i omega-3 osiągnęło najlepsze wyniki w ochronie przed pogorszeniem funkcji poznawczych i funkcjonalnych w ciągu 12 miesięcy, w porównaniu do przyjmowania tych środków osobno.3
Wnioski
Kwas alfa-liponowy jest ważnym przeciwutleniaczem o szerokim zakresie korzyści zdrowotnych. Jego zdolność do ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym, wspierania metabolizmu energetycznego, poprawy zdrowia skóry i ochrony układu nerwowego czyni go cennym suplementem diety. Utrzymanie zbilansowanej diety i zdrowego stylu życia wraz ze stosowaniem kwasu alfa-liponowego może znacząco przyczynić się do ogólnego stanu zdrowia i jakości życia.
1Biewenga, G. P., Haenen, G. R., & Bast, A. (1997). Farmakologia antyoksydacyjnego kwasu liponowego. General Pharmacology: The Vascular System, 29(3), 315-331.2Soczynska JK, Kennedy SH, Chow CS, Woldeyohannes HO, Konarski JZ, McIntyre RS. Acetylo-L-karnityna i kwas alfa-liponowy: możliwe środki neuroterapeutyczne w zaburzeniach nastroju? Expert Opin Investig Drugs. 2008 Jun;17(6):827-43.
3Shinto L, Quinn J, Montine T, Dodge HH, Woodward W, Baldauf-Wagner S, Waichunas D, Bumgarner L, Bourdette D, Silbert L, Kaye J. Randomizowane, kontrolowane placebo badanie pilotażowe kwasów tłuszczowych omega-3 i kwasu alfa-liponowego w chorobie Alzheimera. J Alzheimers Dis. 2014;38(1):111-20..